تأثیر ویران‌کننده میکروپلاستیک‌ها بر اکوسیستم‌های دریایی
26th Nov, 2023اثرات نابود‌کننده میکروپلاستیک‌ها بر محیط‌های دریایی در سال‌های اخیر توجه قابل توجهی جلب کرده است. با برآورد حدود ۵۰ تریلیون ذره میکروپلاستیک که اقیانوس‌های جهان را آلوده کرده‌اند، پیامدهای زیست‌محیطی عمیقی دارند. این پارچه‌های کوچک پلاستیکی، با قطر کمتر از ۵ میلی‌متر، در نمک دریا، آب آشامیدنی و حتی ماهی‌های بریتانیایی حضور دارند. با وجود اندازه کوچک آنها، این ذرات تهدید قابل توجهی برای حیات دریایی به معنای تضرر از تنوع زیستی و اکوسیستم‌های مختلف به همراه دارند
مقدمه
اثرات نابود‌کننده میکروپلاستیک‌ها بر محیط‌های دریایی در سال‌های اخیر توجه قابل توجهی جلب کرده است. با برآورد حدود ۵۰ تریلیون ذره میکروپلاستیک که اقیانوس‌های جهان را آلوده کرده‌اند، پیامدهای زیست‌محیطی عمیقی دارند. این پارچه‌های کوچک پلاستیکی، با قطر کمتر از ۵ میلی‌متر، در نمک دریا، آب آشامیدنی و حتی ماهی‌های بریتانیایی حضور دارند. با وجود اندازه کوچک آنها، این ذرات تهدید قابل توجهی برای حیات دریایی به معنای تضرر از تنوع زیستی و اکوسیستم‌های مختلف به همراه دارند.
مشکل پایدار میکروپلاستیک‌ها
میکروپلاستیک‌ها به محیط به طور دائمی باقی می‌مانند زیرا به نرخ بسیار کندی تجزیه می‌شوند و برای کامل شدن بیش از چند صد سال زمان می‌برد. کلودیا سیک، زیست‌شناس و مدیر پروژه در سازمان غیردولتی دانمارکی "تغییر پلاستیک"، بر جا ماندگی طولانی مدت آلودگی پلاستیکی را تأکید می‌کند. این ماندگی به تضرر ممکن از موجودات دریایی در طول دوره‌های زمانی طولانی کمک می‌کند.
تأثیر بر حیات دریایی
اگرچه زباله‌های پلاستیکی بزرگ در اقیانوس‌ها به طور معمول مشاهده نمی‌شوند، میکروپلاستیک‌ها منتشر و مخرب هستند. این ذرات توسط موجودات دریایی مصرف می‌شوند و به اعضای حیاتی و سیستم‌های آنها آسیب می‌زنند. در ماهی‌ها، میکروپلاستیک‌ها می‌توانند به تنفسی گیج کننده یا دستگاه گوارشی آنها جلوگیری کنند. این اختلال می‌تواند منجر به عدم توانایی در گرفتن یا هضم غذا، ایجاد استرس و مختل کردن تنفس مناسب شود. در نتیجه، پیامدهای برای حیات وحش دریایی خطرناک هستند، زیرا این ذرات می‌توانند به طور قابل‌ملاحظه‌ای به سلامت و بقای کلی آنها آسیب وارد کنند.
چالش اندازه‌گیری میکروپلاستیک‌ها
تلاش‌ها برای درک و مقابله با مسئله میکروپلاستیک‌ها به دلیل چالش‌های اندازه‌گیری مختل شده‌اند. سیستم‌های تجزیه و تحلیل فعلی با مشکلات شناسایی دقیق و اندازه‌گیری ذرات کمتر از ۰.۳ میلی‌متر در قطر روبرو هستند. این باعث می‌شود که دشوار باشد وضعیت واقعی مشکل را درک کرد، زیرا بسیاری از ذرات در این محدوده اندازه قرار دارند. امانوئل ژونکو، پژوهشگر در این زمینه، نبود روش‌های استاندارد برای اندازه‌گیری میکروپلاستیک‌ها با قطر بین ۰.۳ میلی‌متر تا ۰.۰۰۵ میلی‌متر را مشخص می‌کند.
منابع میکروپلاستیک‌ها
میکروپلاستیک‌ها از دو منبع اصلی تشکیل می‌شوند: "مواد اولیه" و "مواد ثانویه". مواد اولیه شامل میکروپلاستیک‌هایی است که عمدتاً به محصولات اضافه می‌شوند، مانند آرایشی و رنگ‌ها. مواد ثانویه از تجزیه ذرات پلاستیکی بزرگتر، مانند الیاف از پارچه‌ها، لاستیک ماشین‌ها و بسته‌بندی‌ها، به وجود می‌آیند.
پژوهش‌ها و راهکارهای نوآورانه
پروژه‌های پژوهشی همکارانه، مانند شراکت بین "تغییر پلاستیک"، دانشگاه آرهوس، دانشگاه رسکیلد و انویدان، نور افشانی بر حضور میکروپلاستیک‌ها در ایستگاه‌های تصفیه فاضلاب نور افشانی افکار روشن‌کننده کرده‌اند. معرفی فناوری‌های پیشرفته، مانند راکتورهای غشایی بیولوژیکی (MBRs)، به اثبات رسیده‌اند که از تصفیه میکروپلاستیک‌ها از فاضلاب موثر استفاده می‌شود. این راهکارهای نوآورانه به کاهش آزادسازی میکروپلاستیک‌ها به محیط کمک می‌کنند.
مسیر آینده
اگرچه پیشرفت‌هایی در مقابله با مسئله میکروپلاستیک‌ها صورت گرفته است، هنوز کارهای زیادی باقی مانده است. دولت‌ها در حال اتخاذ تدابیر برای تنظیم استفاده از میکروپلاستیک‌ها در آرایشی و محصولات دیگر هستند، و سازمان ملل نیز قطعنامه‌ها را برای اولویت‌بندی کاهش زباله و میکروپلاستیک‌های دریایی ابلاغ کرده است. با این حال، پیچیدگی مسئله و ماندگی میکروپلاستیک‌ها در محیط به احتمال زیاد به مدت زمان زیادی طول خواهد کشید تا به طور کامل به این چالش پاسخ داده شود.
نتیجه‌گیری
تأثیر ویران‌کننده میکروپلاستیک‌ها بر اکوسیستم‌های دریایی نیاز فوری به اقدام دارد. این ذرات ریز، اگرچه به سختی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند، پتانسیل ایجاد اختلال در اکوسیستم‌ها و تضرر از حیات دریایی را به همراه دارند. با اجرای تدابیر جامع برای کاهش آلودگی میکروپلاستیک‌ها از منابع آن، توسعه روش‌های مؤثر اندازه‌گیری و ترویج همکاری جهانی، می‌توانیم به سوی محیط دریایی سالم‌تر و پایدارتر برای نسل‌های حاضر و آینده حرکت کنیم.
استفاده از فناوری برای مقابله با کمبود آب
اگرچه منابع غنی از آب تازه در سراسر سیاره وجود دارد، حقیقت تلخ این است که یکی از هر نه نفر از جمعیت جهان به آب آشامیدنی ایمن دسترسی ندارد. این آمار نگران کننده نشانگر فوریت استفاده از فناوری به عنوان یک راه حل بحران جهانی کمبود آب است.
عواملی نظیر رشد جمعیت، شهرنشینی و تغییر در سبک زندگی، فشار روی منابع محدود آب آشامیدنی را تشدید می‌کنند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تا سال 2030، منابع آب جهانی تنها قادر به تامین 60 درصد از تقاضای جهانی خواهند بود. در مناطق توسعه‌یافته‌ای که اکنون با محدودیت منابع آب تازه دست و پنجه نرم می‌کنند، این منابع تقاضا را کمتر از نیمی از مقدار خواسته شده تامین می‌کنند. هیچ راه‌حل جادویی وجود ندارد، اما فناوری نقش بحرانی را ایفا می‌کند. نوآوری‌ها مانند توالت‌های بدون آب، سیستم‌های پاک‌سازی آب نوآورانه و انواع گیاهان موثر در مصرف آب، توانایی برای تأمین دسترسی برابر به آب را دارند. یک مثال جذاب از تأثیر فناوری در مقابله با این چالش به زیر آمده است.
تبدیل آب دریا به آب آشامیدنی
در کراچی، پاکستان، یک شهر به عنوان مرکز اقتصادی و تجاری برای نزدیک به چهارده میلیون نفر، نیاز به آب آشامیدنی به تدریج افزایش می‌یابد. این شهر از رودخانه اندوس به عنوان منبع اصلی آب خود استفاده می‌کند. در مواجهه با این تقاضای رو به افزایش، یکی از بزرگترین مؤسسات مسکن در آسیا به دنبال یافتن یک راه حل پایدار بود. این تلاش منجر به تأسیس شرکت DHA Cogen Ltd (DCL) شد، یک شرکت مشترک بین Defense Housing Authority (DHA) کراچی و Sacoden Investments از سنگاپور.
DCL با ایجاد یک نیروگاه هم‌تولیدی نوآورانه، که توانایی تولید همزمان برق و آب آشامیدنی را دارد، به یک تلاش پیشرو پرداخت. انتخاب بکارگیری فناوری ما از جهت فرآیند تصفیه‌آب نوآورانه آن ناشی از ایده‌آل بودن مرحله تصفیه‌آب دریایی به آب تازه و قابل مصرف بود. این نیروگاه با تاکید بر اصول هم‌تولید، حرارت پسماند از یک تجهیز را به منظور اجرای تجهیز دیگر به کار می‌گیرد. این رویکرد نوآورانه با استفاده از بخار خروجی از توربین بخار به عنوان منبع گرمایی برای فرآیند تصفیه‌آب، هزینه‌های انرژی را به طور موثری کاهش می‌دهد.
بجای طراحی کارآمد انرژی، اندازه‌گیری بزرگ آب دریا نسبت به خروجی آب تازه منجر به تراکم نمک در آب دفعی می‌شود که برای محیط زیست دریایی و تخته دریایی محلی کمترین خطر را ایجاد می‌کند. علاوه بر این، نیروگاه دمای آب را کنترل می‌کند تا محیط زیست دریایی را محافظت کند.
از زمان راه‌اندازی آن در آوریل 2008، این نیروگاه با موفقیت 94 مگاوات انرژی برق و تقریباً 4 میلیون متر مکعب آب آشامیدنی سالانه تولید کرده است. این تأمین فراوانی را برای نیازهای بیش از 100 هزار مسکن و کسب و کار در کراچی فراهم می‌کند، به عنوان مثالی برجسته از توانایی تغییردهنده‌ی فناوری در مقابله با چالش‌های کمبود آب.
پایان
مسئله کمبود آب نیاز به توجه فوری و راه حل‌های نوآورانه دارد. فناوری به عنوان یک ستاره آینده، روش‌های نوآورانه را برای مقابله با این چالش فشاردهنده ارائه می‌دهد. از طریق پروژه‌هایی همچون نیروگاه تبدیل آب دریا به آب آشامیدنی در کراچی، پاکستان، به تأثیر تحول‌آفرین فناوری در ایجاد منابع پایدار آب شاهدیم. در مواجهه با بحران جهانی کمبود آب، این پیشرفت‌ها نمایانگر این واقعیت هستند که نوآوری کلید حل برای تضمین آینده‌ای است که در آن دسترسی به آب آشامیدنی ایمن و قابل دسترس، واقعیتی برای همه باشد.